Op vraag van pastoor-deken Peeters richtte monseigneur Doutreloux, bisschop van Luik op 20 mei 1889 een schriftelijk verzoek aan paus Leo Xlll om het genadebeeld te mogen kronen. Als motivering haalde hij o.a. aan
- de vroege christianisatie
- de vroege verering van Onze-Lieve-Vrouw in Tongeren.
- de Mariale devotie tot op de dag van vandaag.
- de mirakels : “ Sedert vele eeuwen wierd dit eerbiedwaardige Beeld, onder den titel: Oorzaak Onzer Blijdschap, vereerd en, als door wonderen vermaard met groote godsvrucht door de geloovigen bezocht. Getuigen hiervan zijn de bewijsstukken der mirakelen aan het altaar opgehangen.”
- de voorrechten : “dit getuigen nog de voorrechten met de welke de Bisschoppen van Luik het altaar van O.L.Vrouw en de kerk van Tongeren verrijkten. Dit bewijzen eindelijk de aflaten die Z.H. de Paus Eugenius IV ten jare 1434, zich gewaardigde te vergunnen aan de Geloovigen die de kerk van Tongeren bezochten en voor het altaar van O.L.Vrouw gingen bidden.”
De bisschop ontving een toestemming van Paus Leo XIII op 10 september 1889. In het schrijven werd meegedeeld dat de Bisschop van Luik de kroning mocht uitvoeren op de dag die de Tongenaren zelf mochten kiezen. Zij die in de zeven dagen na de kroning bij het genadebeeld kwamen bidden ontvingen een volle aflaat.
1890
De Tongenaren waren verheugd over het nieuws en waren vastbesloten om deze gebeurtenis met passende luister kracht bij te zetten. Op zondag 31 augustus 1890 vond de kroning plaats. Monseigneur Boermans, bisschop van Roermond, celebreerde samen met monseigneur Goossens, aartsbisschop van Mechelen, en de bisschop van Luik, monseigneur Doutreloux. Na de mis werd het beeld op een verhoog op de Grote Markt geplaatst. Monseigneur Doutreloux wijdde de kronen en plaatste ze plechtig op de hoofden van het kindje Jezus en van Maria. Vervolgens werd een gelegenheidscantate, getoonzet door de kapelmeester van de Onze-Lieve-Vrouwe basiliek, Emile Laminne, uitgevoerd waarop de pauselijke zegen volgde. Nadien trok voor de eerste keer de kroningsprocessie door de versierde stad. Ook de reliekschrijnen werden mee rondgedragen. Op maandag 8 september 1890 werden de feesten besloten, maar voor de zevenjaarlijkse Kroningsfeesten was het pas een begin. Al snel werd duidelijk dat men met de Kroningsfeesten wilde aansluiten bij de vroegere zevenjaarlijkse heiligdomsvaarten.
1990
De 100ste verjaardag van de Kroning van het genadebeeld in 1990 mocht niet onopgemerkt voorbij gaan. Ter gelegenheid van dit jubeljaar werd een herdenkingspenning uitgegeven. De ene zijde toonde het logo van de viering, de andere een fragment van de kroning in 1890, zoals uitgebeeld op het glasraam in de Basiliek. Naar aanleiding van deze verjaardag ontving de Tongerse gemeenschap een schrijven van Paus Johannes-Paulus II. “De Kroning, welke in opdracht van mijn vereerde voorganger Paus Leo XIII in 1890 heeft plaatsgevonden, is het begin geweest van de zevenjarige kroningsfeesten, die het gelukkige herstel betekenden van een eeuwenoude traditie van zevenjarige heiligdomsvaarten naar het oudste heiligdom van de Moeder Gods boven de Alpen in de oudste bisschopszetel van uw streken. …. Als voorspreekster van de mensen bij haar Zoon en als woordvoerster van haar Zoon bij de mensen is Maria “totdat de dag des Heren komt, het lichtend teken van de vaste hoop en de vertroosting van het pelgrimerende volk van God”. Daarom is zij werkelijk oorzaak van onze blijdschap.”
De 10-daagse viering vond plaats van 9 tot 19 augustus. Bij het openingsconcert werd het Magnificat van Bach en de Kroningsmis van Mozart uitgevoerd. De eerste pontificale eucharistieviering werd rechtstreeks uitgezonden door de Vlaamse televisie, de tweede door de radio. Aan het parochiecentrum werd het monument 100 jaar Kroning ingehuldigd. Het toont, orgelpijpen, het logo van 100 jaar Kroning en een foto van Edmond Jaminé, de stichter van de Zingende Maagden en toondichter van o.m. het “Loflied der engelen”. Er was een tentoonstelling met krantenknipsels over de Kroningsgeschiedenis en een postzegeltentoonstelling. Op 15 augustus, feest van Maria Ten Hemel Opneming, werd het boek 100 jaar Kroning voorgesteld. In het weekend van 17 augustus lag er op de Grote Markt een groot begoniatapijt in het teken van 100 jaar Kroning. Zondagavond 19 augustus werd de stad in het duister gehuld. Duizenden Tongenaren trokken met begeleiding van kaarslicht al biddend en zingend door de Tongerse straten. Alzo legden ze een band met de oorsprong van de Kroningsfeesten. De eenvoud van deze viering toonde de essentie van de Kroningsfeesten : de grote verering van de Tongenaar voor Onze-Lieve-Vrouw Oorzaak Onzer Blijdschap.
De apotheose van de lichtprocessie én van de 100 jaar-viering vond plaats op de Grote markt voor de basiliek. Het grote succes van deze lichtprocessie zorgde er voor dat sindsdien elke Kroningseditie afgesloten wordt met een lichtprocessie.
